TORCH Paneli
Ne test edilmektedir?
TORCH gebe kadınlarda hastalığa neden olan, yenidoğanlarda doğum defektlerine yol açabilen, bir grup enfeksiyon hastalığının baş harflerini oluşturan bir kısaltmadır. Test, bu enfeksiyonların antikorlarının varlığının bir göstergesidir. Aktif enfeksiyonun onayı daha spesifik testler gerektirir.
Şu testler TORCH panelini oluşturur: Toksoplazmozis, Rubella, Cytomegalovirüs(sitomegalovirüs) ve Herpes simpleks virüs.
- Toxoplasmozis gebeliksırasında plasenta yolu ile anneden bebeğe geçebilen parazitik bir enfeksiyondur. Toksoplazma gondi enfeksiyonu göz ve merkezi sinir sistemi defektine neden olur. Buna karşın, annenin hangi enfeksiyonu gebelik sırasında aldığına bağlıdır. Enfekte kedilerin dışkıları tutulduğunda, pastörize edilmemiş keçi sütü içildiğinde ve genel olarak bozulmuş et yendiğinde, toksoplazma parazitinin mideye alınması ile enfeksiyon oluşur.
- Rubella: Alman kızamığına neden olan virüstür. Gebelikte erken dönemde alınırsa, bebeklerde kalp hastalığı, gelişme geriliği, işitme kaybı, kanama bozukluğu, görme sorunları ya da pnömoni gelişebilir. Çoçukluk çağında gelişebilecek diğer sorunlarsa, merkezi sinir sistemi hastalıkları, bağışıklık sistemi bozuklukları ya da tiroid hastalığıdır.
- Sitomegalovirüs (CMV)anne kaynaklı bir başka viral enfeksiyondur.Yaklaşık olarak yetişkinlerinin yarıdan fazlası yaşamlarının bir noktasında CMV ile enfekte olmuşlardır ve çoğu vakada şiddetli hastalığa neden olmazlar. Doğum sırasında fetusa geçebilir ama anne sütü alan yenidoğanlar da enfekte olabilirler. Enfekte bebekler işitme kaybı, mental(zeka) gerilik, pnömoni, hepatit ve kanama bozukluğu gibi şiddetli sorunlarla karşılaşabilirler.
- Herpes simpleks virüs (HSV)yaygın bir viral enfeksiyondur. HSV nin sebeb olduğu 2 yaygın enfeksiyon; “soğuk yaralar(uçuk)” oluşturan dudak herpesi ve genital herpesdir. İki enfeksiyonda tekrarlayabilir. HSV oral ya da genital temasla geçebilir. Virüsle etkileşen yenidoğanlar genellikle genital enfeksiyonu olan bir kadının doğum kanalından çıkışı esnasında enfekte olurlar. virüs yenidoğanın vücudunda çoğalabilir ve hayati organlara yayılabilir. Spesifik antiviral tedavi en kısa zaman içerisinde başlanmalıdır. Tedavi edilsede yaşayan bebeklerin merkezi sinir sisteminde kalıcı hasar bırakabilir.
Aynı zamanda izlenebilen diğer enfeksiyonlar sifiliz, hepatit B, insan immün yetmezlik virüsü (HİV), enterovirüs, Epstein-Barr virüs, varisella-zoster virüs, insan parvovirüs.
Test için numune nasıl toplanır?
Test için kan örneği gereklidir. Kan örneği koldaki bir toplardamardan veya bebeklerin topuklarından alınmalıdır.
Nasıl kullanılır?
Eğer anne ya da bebekte bulgu varsa, TORCH testi panelindeki enfeksiyon hastalıklarını içeren antikorların gebe kadınlarda ve yenidoğanlarda taranmasında kullanılır. Bir kişinin son zamanlarda ya da geçmişte virüse maruz kalıp kalmadığı belirlenebilir.
Ne zaman istenir?
Gebe bir kadında TORCH enfeksiyonlarından birinin şüphesi varsa test istenir. Bu enfeksiyonlar gebelik sırasında ortaya çıkarsa ciddi bir durum olabilir. Çünkü anneden plasentaya geçip fetus gelişimine etki ederek yenidoğandakonjenital defektlere neden olabilir.
Gebeliğin ilk 16 haftasındaki Rubella enfeksiyonu, doğmamış bebek için büyük riskler oluşturur. Gebe bir kadında kaşıntı ve rubellanın diğer semptomları varsa, tanıyı koymak için laboratuvar testleri gereklidir. Bir kişide rubella olup olmadığını hekim klinik görünüme bakarak söyleyemez çünkü diğer enfeksiyonlarda da benzer semptomlar görülebilir. Toxoplazma veya CMV ile enfekte olan kadınlarda nezle benzeri semptomlara rastlanır ki diğer hastalıklardan ayırmak kolay değildir. Yeni doğmuş bir bebek için zararlı olabilecek bir enfeksiyonun tanısında antikor testi hekime yardımcı olacaktır.
Bebekte bu enfeksiyonlara ait olabilecek şüpheli belirtiler görülürse test yenidoğanda istenebilir; bu belirtiler:
- Gebelik yaşına göre küçük bebek
- sağırlık,
- zeka geriliği,
- havale,
- Kalp defektleri,
- katarakt,
- Karaciğerde veya dalakta büyüme,
- Düşük trombosit sayısı, veya
- sarılık.
Test sonucu ne anlama gelir?
Sonuçlar genellikle pozitif ya da negatif olarak verilir. Bu değerler her enfekte ajan için IgG ve IgM antikorlarının varlığını veya yokluğunu gösterir. Yenidoğanda IgM antikorunun varlığı organizmada enfeksiyonun yüksek varlığı olasılığını gösterir. IgM antikorları annede üretilir plasentaya geçmez ve böylece antikorun bu tipinin varlığı bebekte aktif bir enfeksiyon olduğunu gösterir. Bebekte IgG’nin varlığı ve IgM’nin yokluğu maternal antikorun bebeğe pasif transferini yansıtabilir ve bebekte aktif enfeksiyonu göstermez.
Benzer bir yöntemle gebe kadında IgM antikorunun varlığı virüs ya da parazitle yeni bir enfeksiyon olduğunu gösterir. Bu testleri onaylamak için daha ileri testler yapılmalıdır. Çünkü IgM antikoru diğer nedenlerle de varolabilir. Gebe kadında IgG antikoru bu enfekte ajanlardan birisi ile geçirilmiş bir enfeksiyon olduğunu gösterebilir. İkinci bir kan örneği iki-üç hafta sonra alınıp test edilerek, antikorun seviyesi karşılaştırılabilir. İkinci alınan örnekte IgG’de bir artış görülürse, enfekte ajanlarla yakın zamanda bir enfeksiyon olduğu gösterilebilir.