Meksika’da ortaya çıkan ve ABD, Kanada, İspanya, Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya, İsrail, Çin, Kuzey Kore, Brezilya, Arjantin gibi ülkelerde de görülmeye başlayan domuz gribi, solunum yolu ile bulaşan bir hastalık. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre kuş gribinden sonra en geniş çaplı yaygın hastalık riskini taşıyan domuz gribi, domuzdan insana ve insandan insana bulaşabiliyor. İnsandan insana, hapşırık, öksürük ve hatta ele bulaşması halinde tokalaşma yoluyla bulaşabilen domuz gribine karşı doğal bağışıklığımız ise bulunmuyor. Hastalığın virüsün alınmasından birkaç gün içinde kendini yüksek ateş, halsizlik, baş-boğaz ağrısı, öksürük gibi belirtilerle ortaya çıkabilmekte.
Domuz gribi nedir
Grip hastalığına etken olan İnfluenza virüsleri başlıca üç gruptur. İnfluenza A, İnfluenza B ve İnfluenza C. Bunlardan İnfluenza B ve C sadece insanlarda hastalık yaparken, İnfluenza A daha çok kanatlı hayvanlarda hastalık oluşturur. İnfluenza A virüsünün bazı alt gurupları kuşların yanında insan ve domuzlarda da grip benzeri hastalığa yol açarlar. Bu alt gruplar virüslerde bulunan H ve N yapılarına göre adlandırılır (H1N1, H3N2 H5N1 gibi). Bugünlerde Kuzey Amerika’da başlayarak 30 kadar ülkeye sıçramış görünen bu grip virüsü, daha çok domuzlarda hastalığa neden olan aynı zamanda insanlarda da görülen ve insandan insana geçebilen İnfluenza A H1N1 virüsüdür. Bu nedenle Domuz Gribi olarak anılmaktadır.
Belirtileri neler? Virüs bulaştıktan kaç gün sonra belirtilerini gösteriyor
Domuz Gribi’ni mevsimsel olarak gördüğümüz gripten ayırmak mümkün değildir. Genellikle virüsün alınmasından sonraki 1–3 gün içinde hastalık belirtileri görülmeye başlanır.
Ani başlayan ve 38 dereceyi geçen ateşle beraber, halsizlik, yaygın kas ve vücut ağrıları, baş ağrısı, boğaz ağrısı, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı bazen de ishal ve karın ağrısı ile kendini gösterir.
Nasıl bulaşıyor
Virüs hasta kişinin aksırması, öksürmesi ve burun akıntısı ile çevreye yayılan damlacıkların sağlam kişiler tarafından solunmasıyla veya bu damlacıkların kirlettiği yüzeylere dokunduktan sonra ellerimizin ağız burun boşluklarına temasıyla bulaşmaktadır. Hasta kişilere 1 m.den daha fazla yaklaşıldığında bulaşma riski çok artmaktadır.
Kimler doktora gitmelidir
Son bir hafta içinde özellikle hastalığın görüldüğü ülkelerde bulunmuş olan veya bu ülkelerden gelmiş olan ve yukarda söylediğimiz belirtileri gösteren kişiler bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Yani 38 derece üzerinde ateşi olan ve diğer belirtilerden en az biri bulunan ve son bir hafta içinde domuz gribi saptanmış bir ülkede bulunmuş olan kişilerin domuz gribi ile ilgili testleri yaptırarak doktora gitmeleri önerilmektedir.
Önlemler ve korunma yöntemleri nelerdir
Hastalıktan en iyi korunma yöntemi hasta kişilere 1 m.den daha fazla yaklaşmamak, elle bulaşmayı önlemek için elleri sık sık sabunlu su ile yıkamaktır. Mutlaka bu tür kişilere yakın bulunmak gerekirse maske kullanmak belli başlı önlemlerdir. Bu hastalığın görülmesi durumunda, hasta olduğu kesin olarak saptanmış kişilerle temas edenler, bu hastalığın bakımında görev alan sağlık personeli ve sadece bu hastalıkla ilgili araştırmaların yapıldığı laboratuvarlarda çalışan kişiler Oseltamivir ve Zanavimir etken maddeli ilaçlarla korunmaya alınabilirler.
Hastanelerde bu virüse karşı ne gibi önlemler alınabilir
Hastanelerde enfeksiyon kontrol uygulamaları içinde salgınlar karşısında nasıl bir yol izleneceği, ne gibi önlemler alınacağının daha önceden belirlenmesi gerekir. Fakat Domuz Gribi salgın riski nedeniyle Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı genelge doğrultusunda uygulamalar gözden geçirilip, eğitimler yapılmalı, gerekli görevlendirme ve planlamalar yerine getirilmelidir.